Deze internetpagina's zijn gewijd aan de schrijver Willem Brakman. De pagina's zijn bedoeld als introductie op het schrijverschap én om relatief lastig verkrijgbaar materiaal toegankelijk te maken. Er is een bibliografie, diverse fragmenten uit het werk, schetsen en schilderijen van zijn hand, alsmede een geluidsfragment.
Gebruik het menu hiernaast om de verschillende onderdelen te zien en voor verdere informatie over De Brakmankring en de site.
NIEUW, exclusief voor WBrakman.nl:
28 october 2020
Zeventig jaar rellen en rechtzaken in de Nederlandse literatuur
Nico Keuning: " Uit het hoofdstuk De gehoorzame dode (1964):
Het was een literatuurcriticus, zij het een gelovige, die De gehoorzame dode van Willem Brakman in een recensie, in de Nieuwe Haagsche Courant, ‘godslasterlijk’ noemde. Daar had het bij kunnen blijven, ware het niet dat de criticus in kwestie, dr. C. (Cornelis) Rijnsdorp zijn bespreking twee jaar later opnam in de essaybundel De moderne roman in opspraak. De uitnodigende titel was niet aan het oog van senator Hendrik Algra ontsnapt. Hij las het en nam op 10 mei 1966 het woord in de Eerste Kamer. Hij verwijst naar en citeert uitsluitend uit de bundel van Rijnsdorp, uitgegeven bij Kok, in Kampen. Voer voor gelovigen.
'De schrijver, de heer Brakman, geeft van Palestina een beeld – en nu citeer ik nogmaals dr. Rijnsdorp (..) “Waarin stank en viezigheid overheersen. Brakman acht geen bladzijde geslaagd, indien er niet iets of iemand kwalijke geuren verspreidt, die zorgvuldig worden gedetermineerd. De behoefte aan het drastische is hier bijna pathologisch. Als het over bidden gaat, moet er onmiddellijk over niezen, neus snuiten en neus afvegen worden gesproken. Is er sprake van tempel, dan moet er in een adem aan bordelen worden herinnerd. Er worden op bijna elke pagina boeren en winden gelaten; ontlasting, bloed en urine zijn niet van de lucht.'
Nico Scheepmaker reageert in zijn column in het Algemeen Handelsblad (4 juli 1966) wat laat op deze kwestie, maar dat komt doordat hij het boek van Brakman nog moest lezen. ‘Geen gemakkelijk boek,’ schrijft Scheepmaker, ‘dat geef ik toe, wel een rijk boek, oud-testamentisch bijna, met een grote beeldende kracht geschreven.’ Maar waar het Scheepmaker om gaat, is of er werkelijk, zoals Algra beweert, ‘op bijna elke pagina boeren en winden’ worden gelaten, in de column aangeduid met ‘B en W’. Hij moet de lezer teleurstellen. Alleen op p. 96 is sprake van ‘winden laten tijdens het gebed’. ‘Daar staan drie B’s tegenover’, op p. 159, 161 en 192. ‘En dat waren ze dan, de B en W op bijna elke pagina van Rijnsdorp en Algra samen.’ "
Klik hier voor meer informatie
20 october 2020
Wim Boevink: "...Hoe het ook zij, ik herlas enige passages uit ‘Het zwart uit de mond’ en genoot weer enorm van Brakmans stijl en beschrijvingen, die ik hier graag even rondstrooi ter vermaak en ook om u te stimuleren vooral nog eens wat van zijn enorme en eigenzinnige oeuvre te lezen. Daar gaan we...."
Klik hier om verder te lezen.
Klik hier voor de biografie
2 october 2020
A.H.J.Dautzenberg: "...En de
dreiging manifesteert zich niet alleen in de buitenwereld, was het maar waar,
ook de binnenwereld is een onuitputtelijke bron van onvoorspelbaarheid, van
gevaar.
Brakman bewandelde het grensgebied tussen beide werelden met zerp én
zoet gemoed, verkende de diffuse contrapunten waarop binnen en buiten
elkaar ontmoeten. Hij daagde beide werkelijkheden uit hun ware gezicht te
tonen, zodat hij, de zoekende demiurg, de balans kon opmaken. Dat laatste
niet alleen in de verstandelijke zin van het woord, want Brakman zocht zijn
toevlucht vooral ook in het irrationele; de rechterhersenhelft draaide bij hem
overuren. Voor hem liever geen wetenschappelijk gewauwel en naturalistisch
gezever, maar kleuren, gevoelens en vormen. Brakman was duidelijk een
beelddenker, een man die intuïtief schreef én tekende..."
Klik hier om verder te lezen (klik op Catalogi [nr 17])
14 september 2020
" ‘Ik had,’ schrijft hij [Brakman] in zijn laatste essaybundel Vrij uitzicht, ‘ook mijn voedende en zeer bijzondere bronnen, (…) die naar mijn vaste overtuiging diepe groeven in mijn gemoed en mijn leven hebben gestempeld."
Klik hier om verder te lezen
24 augustus 2020
Willem Brakman:"Schrijven is niet, althans niet in de eerste plaats, een zich richten tot de lezer, het is ook een twistgesprek, maar schrijven is het omgaan met het onuitsprekelijke. Hoe zuiverder de taal wordt gehanteerd, des te helderder toont zich datgene wat zich niet laat uitspreken."
Klik HIER om verder te lezen.
3 augustus 2020
Schrijver Willem Brakman (1922-2008) groeide op in de Haagse wijk Duindorp. Na een mislukte huisartsenpraktijk vestigde hij zich eind jaren vijftig als bedrijfsarts in Enschede. Daar begon hij te schrijven. Nico Keuning reconstrueert een leven in de ban van het heimwee naar de kindertijd, op zoek naar het verloren gevoel van geluk, verdriet en angst. Een leven waar de beslissende en beproefde vriendschap met literator Nol Gregoor als een rode draad doorheen liep. Brakmans debuutroman vormde al direct aanleiding tot een heuse familierel. Zijn latere buitenechtelijke escapades voerden de spanningen in huiselijke kring hoog op. Brakman wordt door Keuning getypeerd als een gedreven en egocentrische man die in een halve eeuw een volstrekt uniek oeuvre bij elkaar schreef.
De neerlandicus Nico Keuning schreef eerder biografieën over Max de Jong, Jan Arends en Bob den Uyl
Klik HIER om de video te bekijken (youtube; klik met rechtermuis; kies open in new window)
Klik hier voor de biografie
14 juli 2020
Willem Brakman:"Ondersteboven van een boek, wanneer was ik dat? Die vraag doet me schrikken, want ogenblikkelijk stelt men zich toch zoiets voor als een betraand oog, een van ontroering bibberende wang, een onthutst de stukken weer bij elkaar zoeken, en ook is er de wat angstige bijgedachte dat men bij het ontbreken van dergelijke reacties een lezersleven tekort is geschoten...."
Klik hier om verder te lezen
20 juni 2020
Recensie door Marc van Oostendorp:"...Heymans is net als Brakman op zijn best in de aandacht voor details – zoals Brakmans oordopjes, die hij soms ook personages in de schelpen propte. Hij citeert daarover Tom van Deel..."
Klik hier om verder te lezen
31 mei 2020
Lunteren, Willem Brakman, rond 1965
"...Maar goed, Een ongeneeslijk heimwee is dus ook een fijn boek, bijvoorbeeld omdat er geregeld wat te lachen valt. Dat heeft op de eerste plaats met Brakman zelf te maken, die zich laat omschrijven als een soort kleurrijke introvert; iemand die bij voorkeur aan de rand van een groepje mensen plaatsnam en er dan vervolgens heel smakelijk en uitgesponnen over verhaalde..."
Klik hier om verder te lezen
Klik hier voor de biografie
17 mei 2020
Uit: Medisch Contact, 14 mei, 2020
Klik hier voor de biografie
11 mei 2020
p.142: "Met behulp van zogenaamd ‘echt’ en ‘waar’ feitenmateriaal worden er in zulke levensbeschrijvingen zin, betekenis en coherentie gesuggereerd die er in werkelijkheid helemaal niet zijn. Brakman zegt het niet letterlijk, maar volgens hem wordt er feitelijk geschiedvervalsing bedreven. Wat is dan zijn alternatief? In de schets daarvan ontpopt Brakman zich als een ideologische grondlegger van het genre dat we vandaag de dag met de term life writing betitelen....
Klik hier om verder te lezen
12 april 2020
Klik hier voor de recensie
Klik hier voor de biografie
10 april 2020
Wim Noordhoek: " In het leven van Willem Brakman - lees de biografie van Nico Keuning 'Een ongeneeslijk heimwee' - speelde zijn 'vechtvriendschap' met Nol Gregoor zo'n rol. Gregoor was zijn oudere 'leermeester' en deed zich voor als een belangwekkend letterkundige..."
Klik HIER om verder te lezen
Klik hier voor de biografie
8 april 2020
"De neerlandicus Nico Keuning schreef eerder biografieën over Max de Jong, Jan Arends en Bob den Uyl. En in zijn boek Oorlog en pap beschrijft hij het bezeten leven van Johnny van Doorn. Keuning publiceert met enige regelmaat in vooraanstaande kranten en tijdschriften. De biografie over arts en schrijver Willem Brakman zou in eerste instantie geschreven worden door Gerrit Jan Kleinrensink, die niet verder kwam dan een ongepubliceerde biografische schets...."
Klik HIER om verder te lezen
"Soms gebeurt er iets merkwaardig: je leest een bladzijde en je treedt een universum binnen waar je niet meer los van komt. Brakman was een figuur die steeds de meningen verdeelde. HP/De Tijd-criticus Max Pam beschuldigde de Haagse schrijver er ooit van opzettelijk 'onleesbaar' proza te produceren. Wat ons bij de vraag brengt: wat is 'onleesbaar'?...."
Klik HIER om verder te lezen
Klik hier voor de biografie
1 april 2020
Marjoleine de Vos: "Je weet natuurlijk niet wat er in de mensen omgaat. Ik las de biografie Een ongeneeslijk heimwee van Nico Keuning, over de schrijver Willem Brakman (1922-2008), ook niet bepaald iemand die zich enorm op de buitenwereld richtte. Hij zat juist graag binnen, bij voorkeur bij lamplicht, buiten sneeuw – bij het ontbreken van dergelijke elementen verzon hij ze erbij. .."
Klik HIER om verder te lezen
Klik hier voor de biografie
19 maart 2020
Wim Noordhoek: "Nu de Brakman-biografie 'Een ongeneeslijk heimwee'van Nico Keuning zich wijd en zijd verspreidt komt de nieuwe digitale editie van Tijdschrift Terras, annex Raster als geroepen. Met daarin een buiten deze tijd tredende dialoog, getiteld 'Nadere kennismaking' uit 2002. Zonder twijfel gesitueerd in Den Haag, vermoedelijk in de tearoom Lensvelt-Nicola, maar Krul kan ook..."
Klik HIER om verder te lezen
Klik hier voor de biografie
8 maart 2020
Rob Schouten: "Willem Brakman was een tomeloze creatieveling met een neus voor het sublieme en het afgrondelijke."
Klik HIER om verder te lezen (klik rechts en kies ' open in new window' of link ingedrukt houden)
Klik hier voor de biografie
8 maart 2020
Marc van Oostendorp: “Als ik terugblik naar mijn jeugd,” schreef Willem Brakman aan het begin van zijn laatste boek, Staren in het duister, “dan is dat het beste in de regen, het plein, de kerk, dan is ’t maar het beste een gekookte barbaar met een boterham met mayonaise. Hoe dan ook leefde daar een oude brief met een zuster die veel knisperde. Terecht zat zij aan de kade en riep honende terechtwijzingen.”
Klik HIER om verder te lezen (klik rechts en kies ' open in new window' of link ingedrukt houden)
3 maart 2020
Tzum: "‘Wim houdt van overdrijven, van theater, zij het met een flinke scheut ironie. (…) Literatuur is ernst, maar in zekere zin ook een spel. Althans voor Wim,’ schrijft Nico Keuning in Een ongeneeslijk heimwee, zijn prettig heldere biografie over leven en werk van Willem Brakman. Het is een vroeg tussenoordeel, al op bladzijde 83, want juist over ernst en spel zal Brakman in zijn latere leven nog menige noot kraken, wanneer hem tegen zijn zin het etiket postmodernist wordt opgeplakt, wat voor hem gelijkstaat aan vrijblijvende spielerei."
Klik HIER om verder te lezen (klik rechts en kies ' open in new window' of link ingedrukt houden)
Klik hier voor de biografie
27 februari 2020
Arie Storm: "Nico Keunings biografie van de onnavolgbare, niet geëngageerde en een beetje gekke schrijver Willem Brakman roept een verloren tijdperk van ‘echte’ literatuur op."
Klik HIER om verder te lezen (klik rechts en kies ' open in new window' of link ingedrukt houden)
Klik hier voor de biografie
23 februari 2020
Klik HIER om luisteren
Klik hier voor de biografie
21 februari 2020
"Ik voel me vereerd dat ik hier vandaag tot u mag spreken over de schrijver die ik boven alle anderen bewonder, koester en herlees, Willem Brakman. Ik wil Nico Keuning bedanken voor de uitnodiging en voor de suggestie van een onderwerp. “Je zou,” schreef hij me, “misschien enkele persoonlijke herinneringen kunnen ophalen aan bezoeken van Brakman […] en Brakman en het postmodernisme kunnen duiden voor een breed, niet-academisch publiek”. Ik zal me inderdaad op die twee elementen concentreren, in omgekeerde volgorde. Eerst vertel ik kort iets over mijn volgens Brakman rampzalige associatie van de schrijver met het postmodernisme. Daarna sta ik wat langer stil bij zijn bezoeken aan ons."
Klik HIER om verder te lezen (pdf bestand). Klik rechts, kies 'open in new Window'. Of kijk bij 'Downloads'
Klik hier voor de biografie
18 februari 2020
"Toms [Tom van Deel] verhaal over de eerste ontmoeting is dat van een mislukt interview. Hij heeft het vaak verteld. Of nu ja, mislukt, misschien was het niet mislukt, maar de 19-jarige Tom, schrijvend voor de jeugdrubriek van de Nieuwe Haagsche Courant was helemaal vergeten iets op te schrijven. Pas in de trein weer op weg naar huis, hij woonde in Den Haag en Brakman in Enschede, besefte hij dat hij helemaal geen tekst had."
Klik HIER om verder te lezen.
Klik hier voor de biografie
14 februari 2020
"Het heimwee naar zijn kindertijd is voor Brakman, zijn hele schrijversleven lang, een sterke drijfveer geweest. ,,Hij heeft alles gedaan om dat verleden, in zijn boeken, opnieuw tot leven te wekken. Maar het gaat over veel meer dan nostalgie, ook zijn verdriet en zijn angsten horen daarbij. Hij geeft er echter een compleet nieuwe draai aan. Boek na boek creëert hij uit brokstukken verleden een nieuw heden. Hij was een maniakaal herinneraar."
Klik hier om verder te lezen
Klik hier voor de biografie
Klik hier voor informatie over de aanbieding van de biografie op 16 februari.(klik rechts, selecteer 'open in new window)
13 februari 2020
"' Een ongeneeslijk heimwee' heet het 478 pagina's grote boek dat Nico Keuning schreef over 'Leven en werk' van Willem Brakman (1922-2008). Waar gaan de pakweg 175 brieven over die Willem en ik wisselden? Altijd volgens zijn strikte regel 'komt er een brief, dan schrijf je meteen terug'. Zijn doktershandschrift op de mat onderaan de trap wenkte. Ik daalde af en begon meteen te pennen."
Klik hier om verder te lezen
Klik hier voor de biografie
Klik hier voor informatie over de aanbieding van de biografie op 16 februari.(klik rechts, selecteer 'open in new window)
9 februari 2020
Uit: VPROgids, 1-7 februari.
Uit: VPROgids, 1-7 februari.
Uit: VPROgids, 1-7 februari.
Klik hier voor de biografie
Klik hier voor informatie over de aanbieding van de biografie op 16 februari.(klik rechts, selecteer 'open in new window)
28 januari 2020
Uit: Tubantia, 25 Januari 2020.
Klik hier voor de biografie
Klik hier voor informatie over de aanbieding van de biografie op 16 februari.(klik rechts, selecteer 'open in new window)
25 januari 2020
Willem Brakman in de keuken van de Prinsestraat.
"Ooit vertelde Willem Brakman in een televisieprogramma dat er tussen hem en de buitenwereld ‘een glasplaat’ stond. „Ik zie de buitenwereld wel, maar ik kom er niet bij en omgekeerd komt die wereld niet bij mij”, die binnenkort verschijnt.
Nico Keuning, schrijver van de biografie van Brakman die op 4 februari verschijnt, zegt: „Hij heeft beschreven waar hij geen deel van kon uitmaken. Hij heeft van zijn tekort kunst gemaakt. De kloof tussen hem en de werkelijkheid probeerde hij met schrijven te dichten. Maar hij wist dat hij daarmee de kloof alleen maar groter maakte, omdat hij uitging van een ideale lezer. Daar zijn er weinig van, zodat er veel onbegrip overbleef. In die zin leefde hij in een geheel gesloten universum. Brakman is een wereld op zichzelf.”
Klik hier om verder te lezen (klik rechts, selecteer 'open in new window)
Klik hier voor de biografie
Klik hier voor informatie over de aanbieding van de biografie op 16 februari.(klik rechts, selecteer 'open in new window)
1 januari 2020
Uit: Jong gedaan, Querido, 1968 (van de flaptekst): "...Niet alles wordt bewaard. Veel wordt weggegooid of gaat verloren door slordigheid of overmacht. Maar in allerlei laden ligt toch nog van alles. Dit hebben wij gemerkt toen wij ..om hun eerstelingen van de pen hebben gevraagd"
xhtml 1.0 | contact | disclaimer | copyright
